Dekretywna a nakazująca wola Boża

utworzone przez | paź 27, 2020 | Teologia reformowana

Definicje

Ponieważ Reformacja w Polsce została w miarę szybko zdławiona przez Rzymski katolicycm, nasz język teologiczny bywa czasem bardzo ubogi. Dziś zdefiniowane zostaną dwa, być może nieznane wcześniej, pojęcia odnoszące się do Bożej woli:

  • dekkretywnej (ang. decretive)
  • nakazującej (ang. preceptive)

Przedstawione zostaną też synonimy tych nazw.

Wola dekretywna

Dekretywna wola Boga: Bóg decyduje o tym, co na pewno się wydarzy. Na przykład, jeśli Bóg postanowi, że Żydzi zostaną niemal doszczętnie zniszczeni to tak się stanie

Izaj. 10:22-23 22. Bo choćby twój lud, Izraelu, był jak piasek morski, tylko resztka z niego powróci. Postanowione wytracenie będzie opływało w sprawiedliwość.23. Pan BÓG zastępów dokona bowiem postanowionego wytracenia pośród całej tej ziemi.
.
Izaj. 14:24 Przysiągł PAN zastępów, mówiąc: Zaprawdę, jak obmyśliłem, tak będzie, a jak postanowiłem, tak się stanie

Wola nakazująca

Nakazująca wola Boża dotyczy Bożych przykazań, nakazów i zaleceń. W ten sposób widzimy, czego Bóg oczekuje od człowieka. Na przykład wszystkie Dziesięć Przykazań ukazują nam nakazującą wolę Boga względem Żydów. Różnica polega na tym, że chociaż Bóg mówił Żydom, aby przestrzegali Dziesięciu Przykazań, nie zdecydował jednocześnie, że Żydzi będą im posłuszni, w ten sposób „dopuszczając” ich nieposłuszeństwo.

2 Mojż. 20:3-4 3. Nie będziesz miał innych bogów przede mną. 4. Nie będziesz czynił sobie żadnego rzeźbionego posągu ani żadnej podobizny czegokolwiek, co jest w górze na niebie, co jest nisko na ziemi ani co jest w wodach pod ziemią. … itd.
.
1 Tes. 4:3 Taka jest bowiem wola Boga, wasze uświęcenie, żebyście powstrzymywali się od nierządu

Aby nie doszło do nieporozumienia, lepiej jest zatem zamiast terminu „wola nakazująca” używać zwrotu „Boże nakazy” . Inaczej można opatrznie zrozumieć wolę nakazującą jako rzecz, którą Bóg chce, aby się wydarzyła a która w wielu przypadkach się nie dzieje.

Otóż wszystko co Pan chce dzieje się. Dlatego nakazując coś człowiekowi, Bóg nie informuje nas jednocześnie o tym, ze Bóg chce, aby człowiek ten nakaz spełnił.

Jer 32:27Oto jestem PANEM, Bogiem wszelkiego ciała. (por. 1 Kor. 15:44)Czy jakakolwiek rzecz jest dla mnie zbyt trudna?
.
Dan. 4:35 A wszyscy obywatele ziemi jako za nic poczytani są. Według woli swojej postępuje, z wojskiem niebieskiem i z obywatelami ziemi, a niemasz, ktoby wstręt uczynił ręce jego i rzekł mu: Cóż to czynisz?
.
Izaj. 40:15 Oto narody są jak kropla w wiadrze, znaczą tyle, co pyłek na wadze. Oto porywa wyspy jak bardzo małą rzecz.
.
Izaj. 40:17 Wszystkie narody przed nim są niczym; uważa je za nicość i marność.
.
Izaj. 40:23 Ten, który książąt obraca wniwecz, sędziów ziemi czyni nicością.
.
Hiob 9:12Oto gdy co porwie, któż go przymusi, aby przywrócił? Albo któż mu rzecze: Cóz czynisz?
.
Hiob 12:14Oto on burzy, a nikt nie może odbudować, zamyka człowieka, a nikt nie może otworzyć.
.
Izaj. 14:27 Skoro Pan zastępów postanowił, któż to udaremni? Jego ręka jest wyciągnięta, któż ją odwróci?
.
Izaj. 43:13 Zanim powstał dzień, ja jestem, a nie ma nikogo, kto by wyrwał cokolwiek z mojej ręki. Gdy coś uczynię, któż to odwróci?

Błędne zrozumienie kwestii prowadzi w objęcia herezji istnienia w Bogu dwóch, sprzecznych ze sobą wól. Jednej, dekretywnej, zgodnie z którą Bóg wybrał niektórych do zbawienia a innych przenaczył na potępienie, drugiej historycznej, gdzie rzekomo Bóg chce zbawienia wszystkich ludzi, nawet tych, co do których zadekretował że mają być potępieni. Byłoby to sprzeczne z atrybutem prostoty Boga.
.

Teologia systematyczna

Charles Hodge w swojej Teologii Systematycznej mówi, co następuje:

„Dekretywna wola Boga dotyczy Jego celów i odnosi się do przyszłości wydarzeń. Wola nakazująca odnosi się do zasady obowiązku wobec jego rozumnych stworzeń.  Bóg dekretuje o wszystkim, co zamierza zrobić lub na co pozwala. Zgodnie z własną wolą nakazuje, co jego stworzenia powinny robić, a czego powstrzymać.
.
Dekretywna i nakazująca wola Boga nigdy nie mogą być w konflikcie. Bóg nigdy nie postanawia czynić ani zmuszać innych do czynienia tego, czego On zabrania. Może on, jak widzimy, zadecydować o zezwoleniu na to, czego zakazuje. Pozwala ludziom grzeszyć, chociaż grzech jest zabroniony. Teologowie wyrażają to bardziej scholastycznie, mówiąc: Pozytywna wola dekretywna nie może składać się z negatywnej woli nakazowej; tj. Bóg nie może zarządzić, by ludzie grzeszyli. Ale negatywna dekretywna wola może składać się z pozytywnej woli nakazującej; np. Bóg może nakazać ludziom, aby upamiętali się i wierzyli, a jednak z mądrych powodów powstrzymać się od udzielania im daru skruchy.”

Warto zauważyć, że w teologii Reformowanej istnieje tylko jedna wola Boża. Jednak słowo „wola” ma dwa znaczenia, a zatem istnieje wola Boża w definicji woli, zgodnie z którą Bóg zarządza coś i powoduje, że się to spełnia (dekretywna), oraz wola Boża w definicji woli, zgodnie z którą Bóg wymaga i nakazuje coś od ludzkości (nakazująca).
.

Konfesja Westminsterska

W Westminsterskim Mniejszym Katechizmie czytamy

Pytanie 7 Co to są Boże dekrety?

Odpowiedź: Dekrety Boże są jego wiecznym celem, zgodnie z radą Jego woli, zgodnie z którą dla swojej własnej chwały przeznaczył wszystko, co się ma wydarzyć
.
Pytanie 39 Jaki obowiązek Bóg wymaga od człowieka?

Odpowiedź: Obowiązkiem, którego Bóg wymaga od człowieka, jest posłuszeństwo Jego objawionej woli.

Pytanie 7 opisuje dekretywną wolę Boga. Pytanie 39 opisuje Boże nakazy, historycznie nazywane nakazującą wolą Boga.

Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email