Falszywi nauczyciele: część 1 – rozpoznanie

utworzone przez | wrz 18, 2025 | Charyzmania, Egzegezy, Zgubna droga

Zakres rozważania

2 Piotra 2:1-3

1. Byli też fałszywi prorocy wśród ludu, jak i wśród was będą fałszywi nauczyciele, którzy potajemnie wprowadzą herezje zatracenia, wypierając się Pana, który ich odkupił, i sprowadzą na siebie rychłą zgubę. 

2. Wielu zaś podąży za ich zgubną drogą nieczystości i rozwiązłości a droga prawdy z ich powodu będzie bluźniona.

3. I z chciwości będą wami kupczyć przez zmyślone opowieści. Ich sąd od dawna nie zwleka, a ich zatracenie nie śpi.

W każdej epoce lud Boży staje w obliczu fałszywych proroków i nauczycieli. Dzisiejsze nauczanie będzie opierać się na drugim liście Piotra drugim rozdziale na fragmentach od pierwszego wersetu do trzeciego. Mamy jeszcze w Słowie Bożym tekst analogiczny z listu Judy

Judy 1:4 Wkradli się bowiem pewni ludzie, od dawna przeznaczeni na to potępienie, bezbożni, którzy łaskę naszego Boga zamieniają na rozpustę i wypierają się jedynego Pana Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa.

Pamiętając, że nasz brat Jan Kalwin napisał: „więzią świętej jedności jest czysta prawda, a gdy tylko od niej odstępujemy, pozostaje już tylko straszliwa niezgoda„ [1] przyjrzymy się dziś

  • kim są ci nauczyciele
    ,
  • jakie cechy ich wyróżniają
    .
  • w jaki sposób wprowadzają zgubne nauki

Naszym celem tego będzie odpowiedź na najważniejsze z pytań: jak możemy przed nimi skutecznie się bronić?

Zapowiedź i kontekst pojawienia się fałszywych nauczycieli.

Byli też fałszywi prorocy wśród ludu,

Zauważamy, że pod koniec pierwszego rozdziału listu Piotra czytamy o prorokach Starego Testamentu, którzy głosili słowo Boże nie z własnego natchnienia, ale otrzymali objawienie od Boga Ducha Świętego.

2 Piotra 1:21  Nie z ludzkiej bowiem woli przyniesione zostało kiedyś proroctwo, ale święci Boży ludzie przemawiali niesieni przez Ducha Świętego.

Trzeba zauważyć, że oprócz głoszących pod natchnieniem Ducha Świętego byli także ci, którzy prorokowali z własnego natchnienia. płynącego z ich skorumpowanych serc i egocentrycznych potrzeb. Możemy sobie zadać pytanie, dlaczego Piotr odwołuje się do Starego Testamentu? Dlaczego my do niego sięgamy?

Odpowiedź jest bardzo prosta, bo tak robił nasz Pan Jezus Chrystus. Wielokrotnie w Ewangeliach czytamy: „Nie czytaliście?„ I nasz Pan kontynuował opowieść i odnosił się do tego, co zostało zapisane w Starym Testamencie. Nasz brat Apostoł Paweł dodaje:

Rzym. 15:4 Wszystko bowiem, co przedtem napisano, ku naszej nauce napisano, abyśmy przez cierpliwość i pociechę z Pism mieli nadzieję.

W Starym Testamencie wiemy dobrze, że fałszywi prorocy odciągali lud Izraela od bożej woli, często sprowadzając katastrofę. W Księdze Powtórzonego Prawa możemy przeczytać o tych wykolejeńcach używających pseudo proroczych śmieci.

5 Mojż. 18:1-4 1. Kapłani lewiccy oraz całe pokolenie Lewiego nie będą mieli działu ani dziedzictwa z Izraelem. Będą spożywać ofiary ogniowe PANA i jego dziedzictwo. 2. Nie będą mieli dziedzictwa pośród swoich braci. PAN jest ich dziedzictwem, tak jak im powiedział. 3. A taka będzie należność kapłanów od ludu, od tych, którzy składają ofiarę, czy to wołu, czy owcę: oddadzą kapłanowi łopatkę, obie szczęki i żołądek. 4. Oddasz mu pierwociny swego zboża, wina i oliwy oraz pierwociny wełny ze swoich owiec.

Pamiętamy w tym kontekście historię Achaba, o której możemy przeczytać w Pierwszej Księdze Królewskiej i Drugiej Księdze Kronik. I jest to fragment i Pan zapytał:

1 Król. 22:20-22 20. I PAN zapytał: Kto zwiedzie Achaba, aby wyruszył do Ramot-Gilead i poległ tam? I jeden mówił tak, a drugi inaczej. 21. Wtedy wystąpił duch i stanął przed PANEM, mówiąc: Ja go zwiodę. PAN go zapytał: Jak? 22. Odpowiedział: Wyjdę i będę duchem kłamliwym w ustach wszystkich jego proroków. PAN mu powiedział: Zwiedziesz go, na pewno ci się uda. Idź i tak uczyń.

Widzimy więc, że Bóg jest suwerenny nie tylko w stworzeniu, nie tylko w zbawieniu, ale jest także suwerenny w zwiedzeniu i spuszcza obłęd na tych, którzy nie pragną jego słowa, nie pragną prawdy jego słowa i kompletnie nie są zainteresowani prawdą słowa Bożego.

Hiob 12:16 U niego jest moc i mądrość. Do niego należy zwiedziony i zwodziciel.
.
2 Tes. 2:11  Dlatego Bóg zsyła im ostry obłęd, tak że uwierzą kłamstwu;

Pamiętamy Jeremiasza, który ostrzegał przed prorokami wygłaszającymi: Pokój, pokój, choć wojna wciąż trwała? Czytamy tak w Księdze Jeremiasza,

Jer. 6:14 I leczą rany córki mego ludu tylko powierzchownie, mówiąc: Pokój, pokój! Ale nie ma pokoju.

Z kolei za czasów króla Jehoszafata Sedekiasz był postacią bardzo popularną.  Zakładam też, że była to postać bardzo wpływowa, lecz niestety fałszywy prorok, który obiecywał zwycięstwo nad Syryjczykami, co w ostateczności doprowadziło do klęski. Prawdziwy prorok Micheasz mówił o porażce, lecz jego słowa zostały kompletnie zignorowane.

2 Kron. 18:10 A Sedekiasz, syn Kenaany, sporządził sobie rogi żelazne i powiedział: Tak mówi PAN: Nimi będziesz bódł Syryjczyków, aż ich wytępisz.

Z kolei Chananiasz za czasów Jeremiasza zapowiadał rychły upadek Babilonu, podczas gdy wciąż trwała niewola.

Jer. 28:1-2 1. W tym samym roku, na początku królowania Sedekiasza, króla Judy, w piątym miesiącu czwartego roku, Chananiasz, syn Azzura, prorok, który był z Gibeonu, powiedział do mnie w domu PANA przed kapłanami i przed całym ludem: 2. Tak mówi PAN zastępów, Bóg Izraela: Złamałem jarzmo króla Babilonu.

Współcześni zwodziciele

jak i wśród was będą fałszywi nauczyciele,

I w czasach Piotra i w obecnych czasach dostrzegamy podobne zjawisko. Podkreśla on wyraźnie, że wśród nas będą również fałszywi nauczyciele. I to zjawisko powtarza się także dziś, gdyż ludzie wolą słuchać głosów podsycających emocje, aniżeli słów, które wzywają do skruchy i nawrócenia.

Mamy do czynienia z sytuacją, gdzie spotykamy prawdziwych nauczycieli, ale również tych fałszywych. I jak uczy nas słowo Boże i jak uczy nas też nasze chrześcijańskie doświadczenie, niestety tych drugich jest dużo więcej.  Apostoł Paweł mówi o tym:

2 Tym. 4:3 Przyjdzie bowiem czas, gdy zdrowej nauki nie zniosą, ale zgromadzą sobie nauczycieli według swoich pożądliwości, ponieważ ich uszy świerzbią.

Charakterystyka zwodzicieli

którzy potajemnie wprowadzą herezje zatracenia, wypierając się Pana, który ich odkupił, i sprowadzą na siebie rychłą zgubę.

Po tym krótkim wprowadzeniu przejdźmy, kochani do charakterystyki fałszywych nauczycieli.

Fałszywi nauczyciele wnikają w struktury kościoła potajemnie, sprawiając wrażenie tych, którzy głoszą Ewangelię, głoszą prawdę Ewangelii, przez co są tak bardzo niebezpieczni. I teraz szklanka wody uratować nas może przed odwodnieniem, ale niewielka ilość cyjanku potasu w niej niechybnie nas zabije. Oni nie przychodzą pod sztandarem ateistów czy agnostyków, bo wtedy, zakładam ,nawet nie chcielibyśmy ich słuchać.

Oni przychodzą jako jedni z nas, noszą Biblię przy sobie i posługują się ortodoksyjną terminologią, nadając jej zupełnie odmienne znaczenie, co my nazywamy ekwiwokacją, czyli zmianą pierwotnego znaczenia słów.

Podając się za sługi sprawiedliwości wprowadzają destrukcyjne dla duszy nauki, mieszając je z prawdą Biblii. Co robią najczęściej?

  • negują natchnienie Biblii
    .
  • podważają jej nieomylność
    .
  • zaprzeczają boskości Chrystusa
    .
  • i wartości jego krwi
    .
  • podważają monergizm soteriologiczny, czyli suwerenność i jedyność Boga w akcie zbawienia
    .
  • zaprzeczają też Trójcy Świętej
    .
  • negują naturę Chrystusa, Boga i człowieka zjednoczone w jednej Osobie
    .
  • prezentują też fałszywą ewangelię
    .
  • nauczają o ewolucji
    .
  • promują uniwersalne zbawienie

Nauczają półprawd, na przykład takich jak: „Stań po stronie miłosierdzia, a nie sądu”. Takie sformułowanie kiedyś usłyszałem od kogoś, kogo uważałem za mojego pasterza i od razu wiedziałem, że jest to manipulacja, ponieważ pismo naucza wyraźnie.

Psalm 89:14 Sprawiedliwość i sąd są podstawą twego tronu, miłosierdzie i prawda idą przed twoim obliczem.

Widzimy, że nie ma miłosierdzia bez prawdy. Miłosierdzie i prawda, sprawiedliwość i sąd te pojęcia, które muszą być obecne w naszym nauczaniu. Jest oczywiście wiele innych tych nauk. Nie będziemy tutaj się na wszystkich skupiać. Zależało mi tylko na tym, żeby zaprezentować te, które jakoś są bardzo intensywnie obecne i z którymi najczęściej się spotykamy.
.

Sposób działania

Co do zasady fałszywi nauczyciele robią dwie rzeczy. Z jednej strony wprowadzają nauczanie antybiblijne, czyli takie, które jest kompletnie sprzeczne z nauką Pisma Świętego i lub niebiblijne. Nauczają tego, czego w piśmie nie ma. Zauważmy, że w tym fragmencie listu Piotra jest kilka porażających w sposób bezwzględny elementów. Z drugiej strony zauważmy, że przedstawicielami szatana są ci, którzy nauczają słowa Bożego. To są przedstawiciele szatana, którzy nauczają słowa Bożego. Chcę bardzo mocno to podkreślić. Ich działalnością nie jest objęty świat, ale społeczności ludzi wierzących.

Przedstawiciele naszego wroga czy jego reprezentanci jako narzędzia używają fałszywych doktryn i te nauki serwują owinięte w papierki prawdy, czyli 95% prawdy i 5% kłamstw. robią to w tajemnicy, w ukryciu, podstępnie, o czym świadczy użycie greckiego słowa παρεισάγω pariesago.

którzy potajemnie wprowadzą (παρεισάξουσιν pariesaksousin) herezje zatracenia,

I teraz przewrotność polega na tym, że duża część ich doktryn jest w zgodzie ze Słowem Bożym. Finalnie fałszywe nauki prowadzą do wyrugowania prawdy soteriologicznej z kościoła w taki sposób, że ani starzy członkowie, ani nowi członkowie społeczności nie będą mieć do niej dostępu. Pojawia się w związku z tym przekaz, który przypomina Ewangelię, jednak pozbawiony jest wezwania do upamiętania i nauki o konieczności niesienia krzyża. Zamiast miłości wypływającej z ofiary Chrystusa promuje się uczucie o takim charakterze humanistycznym i sentymentalnym, które absolutnie nie kieruje się umiłowaniem prawdy.

Nie rozumiejąc prawdziwej mocy Ewangelii, która nie jest ludzką mocą ani też wiara w nią nie leży w zasięgu ludzkich zdolności, ale jest mocą Boga ku zbawieniu dla każdego, kto uwierzy,(Rzym. 1:6), głosiciele takich treści poszukują jej w innych miejscach, między innymi w

  • spektakularnych znakach,
  • cudach,
  • kawach,
  • wydarzeniach,
  • przygodach.
  • wyjazdach,
  • konferencjach.

No jest tego całe multum. Znam ludzi, którzy niestety podążają za tym, jeżdżąc nawet po całej Polsce, szukając wrażeń, szukając uzdrowień, szukając, jak oni to mówią, świeżego powiewu Ducha Świętego. Co najistotniejsze, Jezus, o którym mówią, właściwie to powinien być Jezus z małej litery, nie jest tym samym, którego objawia Pismo, Synem Ojca, który umarł i zmartwychwstał, aby nas zbawić, a nie po to, by zapewnić nam wygodniejsze czy zdrowsze życie.

Marek 10:29-30 29. A Jezus odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam: Nie ma nikogo, kto by opuścił dom, braci lub siostry, ojca lub matkę, żonę, dzieci lub pole ze względu na mnie i na ewangelię; 30. A kto by nie otrzymał stokrotnie więcej teraz, w tym czasie, domów, braci, sióstr, matek, dzieci i pól, wśród prześladowań, a w przyszłym świecie życia wiecznego.

Słuchacze takiego przesłania nie mają szansy na autentyczne nawrócenie, lecz jedynie przyjmują jakąś taką określoną formę religijności. Wystarczy spojrzeć na zielonoświątkowy styl pobożności, którego charakterystyczną cechą tak naprawdę jest doświadczenie, ale bez nowego narodzenia, czyli doświadczenie jakichś tam stanów emocjonalnych, uniesień, euforii, ekstazy etc, ale brak tam nowego narodzenia.

Criswell w taki sposób opisuje fałszywych nauczycieli.

Uprzedzająco grzeczny, przyjemny. Przystojny człowiek z dużą wiedzą, który mówi, że jest przyjacielem Chrystusa, naucza skazalnicy, pisze uczone książki, publikuje artykuły w religijnych periodykach, atakuje chrześcijaństwo od środka, czyni kościół i szkołę siedliskami wszelkiego rodzaju nieczystego i okropnego ptactwa. Zakwasza posiłek doktryną sadyceuszów. [2]

Ciekawe, że kiedy słyszę ten fragment, kiedy czytam ten cytat na myśl natychmiast przychodzi mi pan Piotr Zaremba, który jest pastorem kościoła K5N w Poznaniu i arcyzwodzicielem. To tak na marginesie.
.

Dążenie do sławy

Wielu zaś podąży za ich zgubną drogą,

W jaki sposób postępuje fałszywy nauczyciel? Przede wszystkim dąży do własnej popularności. Fałszywy nauczyciel zawsze sprawdza to, co wzbudza entuzjazm w tłumie. Ciemna strona psychologii, tych ciemnych stron oczywiście jest wiele. Mówi:

„Rozpoznaj potrzeby ludzi, wzbudź ich emocje, a będziesz nimi władał”.

Może to być zdrowie, pieniądze, sława, prestiż i to działa. To świetnie działa, zwłaszcza na nieodrodzone serca.

Mówi też to, co lud chce usłyszeć, nawet jeśli Bóg nic takiego nie polecił, czyli demagog stosujący demagogię. Jego kazania często przypominają show, nie zaś przesłanie krzyża. W K5 na przykład to były fanfary, to była elektryzująca muzyka, to było wszystko to, co odnosiło się do stanów emocjonalnych. Niestety nie było tam przesłania krzyża
.

Chciwość

z chciwości będą wami kupczyć przez zmyślone opowieści.

W jaki jeszcze sposób możemy dostrzec fałszywego nauczyciela? chciwość i korzyści osobiste. W grece jest to słowo πλεονεξίᾳ pleoneksja, które oznacza rządzę posiadania więcej,

  • więcej pieniędzy,
  • więcej słuchaczy,
  • więcej prestiżu.

Ich zachłanność może tak naprawdę manifestować się na wielu polach życia ludzkiego w sferze finansowej, seksualnej, osobowościowej. Ci ludzie wybrali chrześcijańską służbę nie po to, by służyć Bogu, nie po to, by służyć bliźnim, ale z myślą o lukratywnym zawodzie. Ich priorytetem jest zdobycie rzeszy słuchaczy i wzbogacenie się na tym. I noszą Biblię pod pachą, mienią się sługami światłości, cytują biblijne wersety, ale wszystko to jest kamuflażem dla ich heretyckiego nauczania i moralnego zepsucia.

Fałszywi nauczyciele potrafią utożsamiać pobożność z zyskiem. Zacytujmy jednego z nich: „Moje nauki was wzbogacą”. A już w Didache, wczesnochrześcijańskim podsumowaniu nauczania apostolskiego z I wieku, proroka żądającego zapłaty uznawano za oszusta.

Odchodząc, niech apostoł nic nie bierze, prócz chleba, który w ystarczy do m iejsca, gdzie zanocuje; jeżeli zaś żąda pieniędzy, jest to prorok fałszywy. [xxx Didache 12.6]

Drugi list do Koryntian i 11 rozdział mówi nam tak:

2 Kor. 11:13-15 13. Tacy bowiem są fałszywymi apostołami, podstępnymi pracownikami, którzy przybierają postać apostołów Chrystusa. 14. I nic dziwnego, sam bowiem szatan przybiera postać anioła światłości. 15. Nic więc wielkiego, jeśli i jego słudzy przybierają postać sług sprawiedliwości. Koniec ich jednak będzie według ich uczynków.

Rozwiązłość

Wielu zaś podąży za ich zgubną drogą nieczystości i rozwiązłości

Kolejna rzecz to moralna rozwiązłość i cynizm. Zamiast przykładem życia świadczyć o Ewangelii, często sami się chwieją od wina i prowadzą rozwiązłe życie, o czym możemy już przeczytać w Księdze Izajasza i w księdze Jeremiasza.

Izaj. 28:7 Ale również ci od wina błądzą i od mocnego napoju zataczają się. Kapłan i prorok błądzą od mocnego napoju, utonęli w winie, zataczają się od mocnego napoju, błądzą w widzeniach, potykają się w sądzie.
.
Jer. 23:14 A u proroków Jerozolimy widziałem okropność: cudzołożą i postępują kłamliwie, utwierdzają też ręce złoczyńców, tak że żaden z nich nie odwraca się od swojej niegodziwości. Wszyscy stali się dla mnie jak Sodoma, a jego mieszkańcy jak Gomora.

No i to pokazuje, że ich prywatne kompromisy niszczą wiarygodność Kościoła i doprowadzają tak naprawdę słuchaczy do ich zguby.
.

Herezje

którzy potajemnie wprowadzą herezje zatracenia, wypierając się Pana,

W sposób subtelny ci szatańscy nauczyciele wprowadzają herezję. Termin αἵρεσις hairesis pierwotnie oznaczał wybór, natomiast w kościele stał się synonimem odrzucenia prawdy. I teraz fałszywy nauczyciel potrafi przywdziać szaty autorytetu, potrafi cytować słowo Boże, jednakże jednocześnie propagując własne ludzkie pomysły, które biorą się ze skorumpowanego serca. Jego opinie podaje się jako głębie chrześcijańskiej mądrości, choć de facto są zaprzeczeniem objawienia. Zapiera się w ten sposób Jezusa Chrystusa. Chrystus przelał krew jako okup za nasze grzechy.

A ci, którzy odrzucają to odkupienie, rozszerzają poprzez uniwersalizm lub poprzez pomniejszenie. wypierają się Syna Bożego. Jak się temu przyjrzeć, jak poddać to refleksji, to dochodzimy do wniosku, że to jest dokładnie taka sama zdrada jak męża, który poprzez romans zaprzecza przysiędze małżeństwa. To jest zdrada najwyższego gatunku.

Co oni jeszcze robią? Oczywiście prowadzą w niewłaściwym kierunku. zmuszają innymi słowy słuchaczy, by poszli za innymi bogami. Bo jeżeli Jezus, którego głoszą, nie jest tym Jezusem, który został opisany w słowie Bożym, to prowadzą do innego Jezusa. Prowadzą do innego chrystusa. Prowadzą do Jezusa, do chrystusa, który nie może im dać zbawienia w żaden sposób.

Każde, każde słowo fałszywego proroka odciąga od żywej relacji z Bogiem i popycha ku duchowej śmierci.
.

Dzieło fałszerstwa w wersetach drugim i wersecie trzecim

2. Wielu zaś podąży za ich zgubną drogą nieczystości i rozwiązłości a droga prawdy z ich powodu będzie bluźniona.

3. I z chciwości będą wami kupczyć przez zmyślone opowieści. Ich sąd od dawna nie zwleka, a ich zatracenie nie śpi.

Przyczyną jest πλεονεξίᾳ pleoneksja. Słowo to jest pojęciem filozoficznym w pismach Platona i Arystotelesa. No i jest oczywiście słowem używanym w Nowym Testamencie. W przybliżeniu chodzi o chciwość, skąpstwo i jest ściśle określone jako nienasycone pragnienie posiadania tego, co słusznie należy do innych. I oczywiście, no możemy stwierdzić, że nie każda chęć posiadania czegoś więcej jest zła. Bo jeśli pragniemy więcej mądrości od Pana Boga, jeśli pragniemy więcej poznania Chrystusa, jeśli pragniemy więcej poznania Boga, to nie ma w tym nic złego. Lecz u fałszywych nauczycieli występuje pragnienie bardzo często posiadania tego, co jedynie Chrystusowi przysługuje. władzy, prestiżu, sławy, pieniędzy i tak dalej. Lista jest tutaj długa.

Ich metodą jest bardzo sprytne, chytre argumentowanie i rzeczywiście ich nauka często przyjmuje pozory prawdy, co bardzo utrudnia konfrontację. Jedyną wykładnią pozostaje żywe słowo i osobista obecność Ducha Jezusa Chrystusa w sercu.

Jan 14:16-17 16. A ja będę prosił Ojca i da wam innego Pocieszyciela, aby z wami był na wieki;  17. Ducha prawdy, którego świat nie może przyjąć, bo go nie widzi ani go nie zna. Wy jednak go znacie, gdyż z wami przebywa i w was będzie.
.
Jan 16:13 Lecz gdy przyjdzie on, Duch prawdy, wprowadzi was we wszelką prawdę. Nie będzie bowiem mówił sam od siebie, ale będzie mówił to, co usłyszy, i oznajmi wam przyszłe rzeczy.

Jakie są skutki działania zwodzicieli?

1) Utrata poczucia wstydu i prawo do bezkarnego grzechu pod osłoną „nieskończonej łaski”. I kiedy tutaj mam na myśli nieskończoną łaskę, to oczywiście ta nieskończona łaska jest w cudzysłowie. I niestety jest jeszcze jedna konsekwencja takich działań.

2) To poniżenie chrześcijaństwa. Poprzez kompromisy i hipokryzję fałszywych nauczycieli świat odwraca się od kościoła i de facto w pewnym momencie nie wiemy gdzie się kończy kościół, a gdzie się zaczyna świat, bo ten kościół bardziej przypomina świat niż kościół.
.

Los fałszywych nauczycieli

i sprowadzą na siebie rychłą zgubę. … Ich sąd od dawna nie zwleka, a ich zatracenie nie śpi.

Jaki jest ostateczny los tych ludzi? Wyrok na nich od dawna gotowy.

5 Mojż. 13:5 A ten prorok albo ten, który ma sny, poniesie śmierć, gdyż namówił do odstępstwa od PANA, waszego Boga (który wyprowadził was z ziemi Egiptu i odkupił was z domu niewoli), by sprowadzić cię z drogi, którą PAN, twój Bóg, nakazał ci iść. W ten sposób wykorzenisz to zło spośród siebie.

Ich zgubne dzieło powróci jak bumerang. Ich zatracenie nie śpi.

W następnej części rozważania zastanowimy się nad sposobami obrony przed fałszywymi nauczycielami.

Przypisy

[1] Jan Kalwin (1559/2019). Nauka religii chrześcijańskiej (S. Krajewski, tłum.). Warszawa: Fundacja Pomoc Reformowana.
[2] W. A. Criswell,  The Judas of the New Testament [Kazanie]. First Baptist Church Dallas, źródło

Kazanie wygłoszone dnia 07.09.2025

Zobacz w temacie

Print Friendly, PDF & Email