Spis treści
Znak czasów ostatecznych
1 Kor. 1:30 Lecz wy z niego jesteście w Chrystusie Jezusie, który stał się dla nas mądrością od Boga i sprawiedliwością, i uświęceniem, i odkupieniem;
Zgodnie z nauczaniem zawartym w Pierwszym Liście do Koryntian Chrystus odkupiciel, na krzyżu nie tylko wyjednał doskonałą sprawiedliwość, przypisywaną ku zbawieniu wybranych, ale także dokonał ich całkowitego uświęcenia. Chrystus uświęca doskonale tych, którym zapewnił usprawiedliwienie. Warto o tym pamiętać z kilku powodów:
- jest to pomocne przy odrzucaniu herezji powszechnego odkupienia Arminian, rzymskich katolików i Amyraldian (usprawiedliwieni są także uświęceni, zatem nie jest możliwe aby zakres śmierci Chrystusa obejmował każdego człowieka)
. - równie użyteczną jest ta wiedza przy zwalczaniu herezji ingerujących w zbawienie, gdzie usprawiedliwienie i uświęcenie rozpatrywane jest jako jedno dzieło
. - w ostateczności pomaga obalić fałszywą teologię wymuszającą współpracę Boga i człowieka w dziele uświęcenia
W swoim omówieniu usprawiedliwienia w czwartym i ostatnim tomie, opierając się na komentarzu Lutra do Listu do Rzymian, Herman Bavinck wyjaśnia, że wierzący mają ufać wyłącznie Bożej sprawiedliwości przypisanej im dzięki dziełu Chrystusa. Następnie dodaje:
„Zarówno na początku swojego życia jako wierzący, jak i w ciągu całego swojego życia, nadal wierzą Bogu na słowo. Nadal wierzą, że są grzesznikami i że ich sprawiedliwość opiera się wyłącznie na sprawiedliwości Bożej” [1].
W ujęciu uświęcenia Bavinck rozwija tę myśl szerzej. Twierdzi, że Chrystus zdobywa dla nas świętość nie mniej niż sprawiedliwość.
„Aby właściwie zrozumieć korzyści płynące z uświęcenia musimy wyjść od idei, że Chrystus jest naszą świętością w tym samym sensie, w jakim jest naszą sprawiedliwością. Jest kompletnym i całkowicie wystarczającym Zbawicielem”.[2]
Dzieło Chrystusa zapewnia nie tylko naszą sprawiedliwość, ale także nasze uświęcenie (1 Kor. 1:30; Tyt. 2:14; Hebr. 10:10). Bavinck argumentuje, że nieuwzględnienie uświęcenia jako całkowicie zawartego w dziele Chrystusa pozostawia człowieka pod Prawem.
„Wielu ludzi nadal uznaje, że musimy być usprawiedliwieni sprawiedliwością, którą Chrystus nabył, ale wierzą lub przynajmniej postępują w praktyce tak, jakbyśmy musieli być uświęceni świętością, którą sami osiągamy. Gdyby tak było … nie żylibyśmy pod łaską i nie trwalibyśmy w wolności, ale zawsze pozostawalibyśmy pod Prawem. Jednakże uświęcenie ewangeliczne różni się od uświęcenia legalistycznego tak samo, jak sprawiedliwość płynąca z wiary różni się od tej, którą uzyskuje się przez uczynki. [3]
Teolodzy Reformacji byli zmuszeni do krystalizacji doktryny usprawiedliwienia i uświęcenia oraz relacji między nimi, ponieważ w ich czasach, (tak jak i dzisiaj) w kwestii tej powstało wiele nieporozumień i śmiertelnych błędów.
Identyfikacja współczesnych błędów
Jan 8:11 ... I ja ciebie nie potępiam (usprawiedliwienie). Idź i już więcej nie grzesz.(uświęcenie)
W historii kościoła jedni twierdzili, że uświęcenie jest opcjonalne, że niekoniecznie człowiek usprawiedliwiony jest także uświęcony. Starożytną formą antynomianizmu był gnostycyzm nikolaicki. Współczesną formą, która nęka „ewangelikalizm”, jest dyspensacjonalizm w niektórych jego odmianach oraz herezja określona przez łatkę „łatwe wierzenie”
Zane C. Hodges reprezentant tego prądu myślowego, odrzuacjąc biblijną definicję metanoi jako zmiany myślenia (upamiętanie), przyjął za definicję dobre uczynki (pokuta). Stąd twierdził, że:
„Życie wieczne otrzymuje się jako dar jedynie poprzez wiarę w Jezusa Chrystusa, co daje życie wieczne, i niekoniecznie musi ono skutkować pokutą ani dobrymi uczynkami. Dlatego nie trzeba głosić pokuty, głosząc orędzie zbawienia”. [4]
Po drugiej stronie barykady znajdują się rzymscy katolicy oraz wyznawcy zbawienia panującego Pana dowodzący, że uświęcenie i usprawiedliwienie są w zasadzie tym samym oraz że człowiek jest zbawiony z powodu swoich dobrych uczynków.
Przykładowo reprezentujący miliony neo-ewangelików John MacArthur (1939- 2025) zdefiniował usprawiedliwienie jako synonim uświęcenia. W tym systemie ogłoszenie grzesznika sprawiedliwym jest możliwe jedynie przez jego uświęcenie, co prowadzi do prostej konkluzji: do zbawienia koniecznym są dobre uczynki grzesznika.
Bóg rzeczywiście przypisuje nam sprawiedliwość. Przypisuje nam sprawiedliwość; wlewa w nas boskie życie; odradza nas i uświęca. Uświęca to, co nieświęte, i dlatego ogłasza, że jesteśmy sprawiedliwi. Istnieje zarówno deklaracja ontyczna, jak i sądowa. Istnieje rzeczywistość – Bóg obdarza nas sprawiedliwością, a zatem może ogłosić, że jesteśmy sprawiedliwi [5]
Ponadto definicja wiary jako aktywne oddanie się Chrystusowi prowadzi do konkluzji, że wara to nie tylko intelektualna zgoda; to pełne przyjęcie i oddanie się Chrystusowi, oddanie się pod Jego opiekę z zaufaniem.
„Nie wystarczy tylko wierzyć, że Bóg Biblii istnieje. Nie wystarczy wiedzieć o Jego obietnicach, a nawet intelektualnie wierzyć prawdzie Ewangelii” [6]
.
„Jasne jest, że biblijna koncepcja wiary jest nierozerwalnie związana z posłuszeństwem. „Wierzyć” jest traktowane tak, jakby było równoznaczne z „posłuszeństwem” [7]
Źródło swojej doktryny neo-ewangelicy mogą odnaleźć tam, gdzie „prowadzą wszystkie drogi” herezji: w katechizmie kościoła rzymsko katolickiego. Definiując usprawiedliwienie Rzym zadbał, aby znalazły się w niej dobre uczynki grzesznika, czyniąc z nich tym samym podstawę zbawienia. Doktryna uświęcenia została włączona do doktryny usprawiedliwienia ustanawiając zbawienie legalistycznym aktem samego grzesznika, który przy pomocy Bożej inicjatywy uwalnia się z niewoli i mocy grzechu. Pojednanie zatem jest wypadkową współpracy tak pojmowanego chrystusa i samego grzesznika.
„Usprawiedliwienie uwalnia człowieka od grzechu sprzeciwiającego się miłości Bożej i oczyszcza jego serce. Usprawiedliwienie jest wynikiem inicjatywy miłosierdzia Bożego, które ofiaruje przebaczenie. Jedna człowieka z Bogiem. Wyzwala z niewoli grzechu i uzdrawia„[8]
Potrzeba właściwego zdefiniowania usprawiedliwienia i uświęcenia jest zatem nieuniknioną koniecznością.
.
Wyjaśnienie
Jak widzimy dla legalisty krzyż Chrystusa nie jest wszystkim, czego potrzebuje do zbawienia. Jako człowiek oddzielony od Boga będzie starał się dodawać swoje własne zasługi do krzyża Chrystusa, choć czynić to może w sposób bardzo wyrafinowany i skryty. Mając powyższe na uwadze wyjaśnijmy w prosty, biblijny i systematyczny sposób czym są ewangeliczne uświęcenie i usprawiedliwienie, oba dzieła zapewnione przez Chrystusa, naszego Odkupiciela:
.
Usprawiedliwienie
Usprawiedliwienie jest prawnym aktem Boga, przez który On ogłasza, że grzesznik jest bez grzechu. Co to znaczy w praktyce?
Po pierwsze, że wszystkie grzechy ludu Bożego, wybranych owiec, zostały przypisane Chrystusowi jako prawnemu reprezentantowi tych, za których poszedł na krzyż
Izaj. 53:5-6 5. Lecz on był zraniony za nasze występki, starty za nasze nieprawości. Kara dla naszego pokoju była na nim, a jego ranami zostaliśmy uzdrowieni. 6. Wszyscy jak owce zbłądziliśmy, każdy z nas zboczył na swą drogę, a PAN włożył na niego nieprawość nas wszystkich.
.
1 Piotra 2:24 On nasze grzechy na swoim ciele poniósł na drzewo, abyśmy obumarłszy grzechom, żyli dla sprawiedliwości; przez jego rany zostaliście uzdrowieni.
.
Gal. 3:13 Chrystus odkupił nas z przekleństwa prawa, stając się za nas przekleństwem (bo jest napisane: Przeklęty każdy, kto wisi na drzewie);
.
2 Kor. 5:21 On bowiem tego, który nie znał grzechu, za nas grzechem uczynił, abyśmy w nim stali się sprawiedliwością Bożą.
.
Rzym. 8:3-4 3. Co bowiem było niemożliwe dla prawa, w czym było ono słabe z powodu ciała, Bóg, posławszy swego Syna w podobieństwie grzesznego ciała i z powodu grzechu, potępił grzech w ciele; 4. Aby sprawiedliwość prawa wypełniła się w nas, którzy postępujemy nie według ciała, ale według Ducha.
Jezus był wewnętrznie sprawiedliwy. Spełnił wszystkie standardy Bożego Prawa. Nie popełnił żadnego grzechu. Jednak na krzyżu został potraktowany przez Ojca jak grzesznik, którym w samej istocie nie był. Na Golgocie grzechy wybranych zostały Mu prawnie przypisane jako Jego grzechy.
Ze względu na to, że grzech wymaga kary i sprowadza gniew Boga, a karą za grzech jest śmierć, gniew Boży został na Niego wylany, a Jezus poniósł śmierć. Chrystus cierpiał i umarł zamiast grzeszników, przyjmując na siebie ich grzechy poprzez ich przypisanie. Należy pamiętać, że Jezus stał się grzechem i przekleństwem zewnętrznie, na sposób prawny, podczas gdy wewnętrznie pozostał czysty i bezgrzeszny.
Po drugie, że wypracowana przez całe życie i śmierć, wynikająca z całkowitego i doskonałego przestrzegania Prawa Bożego sprawiedliwość Chrystusa jest poczytana na rzecz grzesznika jako jego prawna własność.
A) Od wieczności z powodu poręczenia Chrystusa, które złożył jako ustanowiony na podstawie Bożej przysięgi, Wieczny Arcykapłan według porządku Melchizedeka Bóg ogłosił wybranych grzeszników jako sprawiedliwych, przez co mogą oni wejść do Jego chwały w niebie. Ponieważ sprawiedliwość jest od wieczności, również łaska została dana wybranym jeszcze przed wiecznymi czasy. Wszyscy wybrani do zbawienia są w Chrystusie od wieczności, zatem są od wieczności usprawiedliwieni.
Hebr. 7:16-17 16. Który stał się nim nie według cielesnego przykazania prawa, ale według mocy niezniszczalnego życia. 17. Tak bowiem świadczy: Ty jesteś kapłanem na wieki według porządku Melchizedeka.
.
Hebr. 7:21-22 21. Tamci bowiem zostali kapłanami bez przysięgi, ten zaś na podstawie przysięgi tego, który powiedział do niego: Przysiągł Pan i nie będzie żałował: Ty jesteś kapłanem na wieki według porządku Melchizedeka; 22. O tyle też Jezus stał się poręczycielem lepszego przymierza.
.
2 Tym. 1:9 Który nas zbawił i powołał świętym powołaniem nie na podstawie naszych uczynków, ale na podstawie swojego postanowienia i łaski, która została nam dana w Chrystusie Jezusie przed wiecznymi czasy.
B) W ich własnych umysłach grzesznicy zostają wewnętrznie niesprawiedliwi przez wiarę. Wiedzą, że choć nie spełniają standardów Bożego Prawa i popełnili mnóstwo grzechów, to jednak za pośrednictwem wiary są traktowani przez Ojca jako sprawiedliwi, którymi w samej istocie nie są.
W momencie uwierzenia sprawiedliwość Chrystusa została im przypisana jako ich sprawiedliwość. Wierzący grzesznicy żyją za sprawą łaski, ponieważ odziani w sprawiedliwość Chrystusa niczym w szatę, nie muszą drżeć przed karą i gniewem Boga. Należy pamiętać, że grzesznicy stali się sprawiedliwi zewnętrznie, na sposób prawny, podczas gdy wewnętrznie pozostali brudni i grzeszni (oczyszczenie wierzących należy już do uświęcenia, nie do usprawiedliwienia).
Rzym. 4:6-8 6. Jak i Dawid mówi, że błogosławiony jest człowiek, któremu Bóg przypisze sprawiedliwość bez uczynków, mówiąc: 7. Błogosławieni, których nieprawości są przebaczone i których grzechy są zakryte. 8. Błogosławiony człowiek, któremu Pan nie poczyta grzechu.
.
Rzym. 5:1 Będąc więc zadeklarowani jako sprawiedliwi przez wiarę, mamy pokój z Bogiem przez naszego Pana Jezusa Chrystusa;
.
Filip. 3:9 I znaleźć się w nim, nie mając własnej sprawiedliwości, tej, która jest z prawa, ale tę, która jest przez wiarę w Chrystusa, to jest sprawiedliwość z Boga przez wiarę;
Uświęcenie
Uświęcenie jest aktem Boga, które czyniąc grzesznika świętym, uwalnia go z dominującej mocy grzechu. Bóg swój lud, za który umarł Chrystus, czyni ludem świętym. Uświęcenie oznacza, że moralne zepsucie natury Adama i natury wszystkich wybranych, którzy umarli w Adamie, zostało usunięte.
1 Jana 3:9 Każdy, kto się narodził z Boga, nie popełnia grzechu, bo jego nasienie w nim pozostaje i nie może grzeszyć, gdyż narodził się z Boga
.
Rzym. 6:14 Grzech bowiem nie będzie nad wami panował, bo nie jesteście pod prawem, lecz pod łaską.
.
Gal. 5:24 A ci, którzy należą do Chrystusa, ukrzyżowali swoje ciało wraz z namiętnościami i pożądliwościami.
.
2 Kor. 4:16 Dlatego nie zniechęcamy się, bo chociaż nasz zewnętrzny człowiek niszczeje, to jednak ten wewnętrzny odnawia się z dnia na dzień.
Po pierwsze jednak to wielkie błogosławieństwo nie może być interpretowane jako przywrócenie pełnej świętości, którą posiadał Adam w raju, ponieważ w wierzącym ciągle toczy się walka odrodzonej, nowej i bezgrzesznej natury ze starą, całkowicie zdeprawowaną i grzeszną naturą.
Efez. 4:22-23 22. Że – co się tyczy poprzedniego postępowania – powinniście zrzucić z siebie starego człowieka, który ulega zepsuciu przez zwodnicze żądze; 23. I odnowić się w duchu waszego umysłu;
.
Rzym. 7:14 Gdyż wiemy, że prawo jest duchowe, ale ja jestem cielesny, zaprzedany grzechowi.
.
Rzym. 7:22-23 22. Mam bowiem upodobanie w prawie Bożym według wewnętrznego człowieka. 23. Lecz widzę inne prawo w moich członkach, walczące z prawem mego umysłu, które bierze mnie w niewolę prawa grzechu, które jest w moich członkach.
.
Gal. 5:17 Ciało bowiem pożąda na przekór Duchowi, a Duch na przekór ciału; są one sobie przeciwne, tak że nie możecie czynić tego, co chcecie.
Po drugie z ciała, korzenia zła, biorą się ciągłe upadki uświęconych chrześcijan. Jaka jest zatem różnica między odrodzonym i uświęconym chrześcijaninem a antynomianinem z jednej strony i legalistą z drugiej?
A) Chrześcijanin nieustannie wyznaje swoje grzechy Bogu, żeby zostać podźwigniętym z upadków. Bóg karci takiego chrześcijanina, aby nie był sądzony wraz ze światem, przez co spokój sumienia zostaje przywrócony
1 Jana 1:9 Jeśli wyznajemy nasze grzechy, Bóg jest wierny i sprawiedliwy, aby nam przebaczyć grzechy i oczyścić nas z wszelkiej nieprawości.
.
Hebr. 9:14 To o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował Bogu samego siebie bez skazy, oczyści wasze sumienie z martwych uczynków, by służyć Bogu żywemu?
.
1 Kor. 11:32 Lecz gdy jesteśmy sądzeni, przez Pana jesteśmy karceni, abyśmy nie byli potępieni wraz ze światem.
.
Rzym. 14:4 Kim jesteś ty, że sądzisz cudzego sługę? Dla własnego Pana stoi albo upada. Ostoi się jednak, gdyż Bóg może go utwierdzić.
B) Anytnomianin żyje otwarcie w grzechu obejmując go radośnie, bez jego umartwiania, dowodząc, że groźba potępienia jest dla niego realna. To człowiek nie tylko rozkoszujący się złem ale i zachęcający do niego.
Rzym. 3:8 Dlaczego więc nie mówić (jak nas szkalują i jak niektórzy twierdzą, że mówimy): Będziemy robić złe rzeczy, aby przyszły dobre? Ich potępienie jest sprawiedliwe.
,
Rzym. 1:32 Oni to, poznawszy wyrok Boga, że ci, którzy robią takie rzeczy, są godni śmierci, nie tylko sami je robią, ale też pochwalają tych, którzy tak postępują.
.
Rzym. 8:13 Jeśli bowiem żyjecie według ciała, umrzecie, ale jeśli Duchem uśmiercacie uczynki ciała, będziecie żyć.
C) Legalista skrywa rzeczywistość grzechu pod skrzętnie zmyśloną fasadą pozorów. Może twierdzić, że w jego życiu nie ma grzechu. Uczynki Prawa, które w swoim mniemaniu spełnia, może włączyć do podstawy swojego usprawiedliwienia lub do definicji wiary, w ten sposób odcinając się od zbawienia. Legalista w każdym przypadku jest hipokrytą – jego „dobre” uczynki błyszczą w oczach innych eksponując rzekomą „świętość” jednak są to uczynki na pokaz.
1 Jana 1:8 Jeśli mówimy, że nie mamy grzechu, sami siebie zwodzimy i nie ma w nas prawdy.
.
Łuk. 16:15 I powiedział im: Wy sami siebie usprawiedliwiacie przed ludźmi, ale Bóg zna wasze serca. To bowiem, co ludzie poważają, obrzydliwością jest w oczach Boga.
.
Mat. 23:5 A wszystkie swoje uczynki spełniają, aby ludzie ich widzieli. Poszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle swoich płaszczy.
Konfesja Westminsterska
1 Kor. 1:10 Proszę więc was, bracia, przez imię naszego Pana Jezusa Chrystusa, żebyście wszyscy to samo mówili i żeby nie było wśród was rozłamów, ale abyście byli zespoleni jednakowym umysłem i jednakowym zdaniem.
Konfesja Westminsterska [9], wspaniały artykuł służący do budowania jedności Kościoła Chrystusa, w rozdziale 13 zatytułowanym Uświęcenie objaśnia relację uświęcenia i zasługi Chrystusa czyniąc z tej ostatniej podstawą tej pierwszej. Chrystus zasłużył na nasze uświęcenie, uczynił to w pełni i samodzielnie. Konfesja zatem głosi uświęceniowy monergizm. Ponadto w zanieczyszczeniu grzechem nieustannie płynącym ze starej natury, z ciała, Konfesja ukazuje nam powód, dla którego uświęcenie w naszym życiu w ciele nie jest całkowicie widoczne. Choć cały nowy człowiek jest uświęcony, stary walczy z nowym prowadząc do częstych upadków.
I. Ci, którzy są jedno z Chrystusem, będąc rzeczywiście powołani i odrodzeni, otrzymują od Boga nowe serce i nowego ducha. Przez Słowo i Ducha mieszkającego w nich dokonuje się dalsze dzieło osobistego uświęcenia. Wszystkie te błogosławieństwa przypadają im z powodu zasług, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Panowanie grzechu nad nimi skończyło się, a wynikające z niego złe pragnienia są ciągle osłabiane i uśmiercane; natomiast zbawienne łaski są w nich ciągle ożywiane i wzmacniane. W ten sposób rozwija się w praktyce prawdziwa świętość, bez której nikt nie ujrzy Pana.
.
II. Uświęcenie to wypełnia całego człowieka, lecz w tym życiu nie czyni go doskonałym. Pozostałości zepsucia grzechu nieustannie zanieczyszczają wszystkie części człowieka i powodują w jego wnętrzu nieustanną walkę, nie mogąc doprowadzić do pojednania; ciało walczy przeciwko Duchowi, a Duch przeciwko ciału.
.
III. W walce ciała przeciwko Duchowi, pozostałości zepsucia grzechu mogą przeważyć od czasu do czasu, jednak nieustanne posilenie płynące od uświęcającego Ducha Chrystusowego umożliwia człowiekowi, jako nowemu stworzeniu, zwycięstwo. W ten sposób święci wzrastają w łasce, dojrzewając do pełni świętości w bojaźni Bożej
Wzrost w łasce jest zatem efektem progresywnego uświęcenia umysłu. Autorzy Konfesji Westminsterskiej nie pomylili się w swojej interpretacji Słowa Bożego i przedstawili ewangeliczne zrozumienie krzyża. Chrystus jest całym naszym uświęceniem.
Jan 17:19 A ja za nich uświęcam samego siebie, aby i oni byli uświęceni w prawdzie.
Solus Christus
Przypisy
[1] Herman Bavinck, Reformed Dogmatics (ed. J. Bolt; trans. J. Vriend; 4 vols.; Grand Rapids: Baker, 2003–2008), s. 193-194
[2] Tamże, 4:248
[3] Tamże
[4] Zane C. Hodges, źródło. Hodges jest proponentem systemu zwanego easy believism.
[5] John MacArthur, Wiara działa, Ewangelia według Apostołów, s. 44
[6] John MacArthur, Ewangelia według Jezusa, Grand Rapids: Zondervan, 1988 s. 47
[7] Tamże, s. 190
[8] Katechizm kościoła katolickiego, artykuł 1990
[9] Konfesja Westminsterska 13.1-3
Zobacz w temacie
- Błąd Johna Pipera w kwestii usprawiedliwienia
- C. S. Lewis: demoniczna soteriologia
- Umarli w Chrystusie, martwi dla Prawa
. - Czym jest Boży smutek?
- Czym jest Ewangelia?
- Czym jest skrucha?
- Czym jest wiara?
- Czym jest zbawienie?
. - Pokuta czy upamiętanie?
- Pokuta jako ewangelia
- Pokuta, upamiętanie, skrucha i nawrócenie