Wiara od łona matki

Psalm 22:9 Ale to ty mnie wydobyłeś z łona, napełniłeś mnie ufnością jeszcze u piersi mojej matki.

Zanim przejdziemy do argumentów Francisa Turretina, wczesnego Reformatora, które gorąco ślemy naszym Braciom, Reformowanym Baptystom, zdefiniujmy zależność między wiarą a ufnością. Otóż

a) ufność jest immanentnym elementem wiary w taki sposób, że oba pojęcia przedstawiane są w Piśmie Świętym jako synonimy; tak więc kroczyć w ufności względem Pana, którego nie widzimy, jest tożsame z kroczeniem w wierze, bez widzenia Boga oczami fizycznymi, ale za to widząc Go oczami duchowymi

2 Kor. 5:6-7 6. Tak więc mamy zawsze ufność, wiedząc, że dopóki mieszkamy w tym ciele, tułamy się z dala od Pana. 7. (Przez wiarę bowiem kroczymy, a nie przez widzenie.)

b) ufność jest zwieńczeniem wiary – kto ma wiarę w Boga musi ufać Bogu, stąd, jeśli mamy wiarę, przystępujemy do Boga z ufnością, czyli z wiarą, że nas nie odrzuci, ale wysłucha

Efez. 3:12 W nim mamy śmiałość i przystęp z ufnością przez wiarę jego.

c) ufność, będącą darem Ducha Świętego, posiadają jedynie dzieci obietnicy

Dzieje 2:39 Obietnica ta bowiem dotyczy was, waszych dzieci i wszystkich, którzy są daleko, każdego, kogo powoła Pan, nasz Bóg.

Teraz w kontekście definicji możemy zadać pytanie: Czy niemowlęta mają wiarę? Psalm 22:9 twierdzi, że jest to całkiem zasadne założenie, ponieważ dziecko ssące pierś, może być przez Boga napełnione ufnością, czyli wiarą w Niego, jeszcze w łonie matki.

O jaką jednak wiarę chodzi? Aktywną czy raczej o zasadę?

Posłuchajmy argumentacji Francisa Turretina, który jeszcze lepiej pomoże zrozumieć ortodoksyjne, Reformowane i Kalwińskie stanowisko, kontrastując je z poglądami baptystów i luteran.


Biblijny Argument Turretina

Czy niemowlęta mają wiarę? Rozróżniamy.

Stanowiska nieortodoksyjne

I. W kwestii wiary poruszono temat niemowląt. Istnieją dwa skrajne stanowiska:

1) w niedostatku, przez anabaptystów, którzy odmawiają wszelkiej wiary niemowlętom i pod tym pretekstem wykluczają je z chrztu;

2) w nadmiarze, przez luteranów, którzy, aby przeciwstawić się anabaptystom, popadli w drugą skrajność, utrzymując, że niemowlęta są odradzane w chrzcie i faktycznie wyposażone w wiarę, jak wynika z Kolokwium Mompeldardensi [1]

„Ogólnym stwierdzeniem naszych teologów jest to, że rzeczywistą wiarę przypisuje się niemowlętom z najbardziej sprawiedliwym prawem” [2]


Pozycja Reformowana

II. Ortodoksyjni zajmują pozycję pośrednią między tymi dwoma skrajnościami. Odmawiają faktycznej wiary niemowlętom w opozycji do luteran i utrzymują, że należy im przypisać wiarę zalążkową, radykalną i nawykową w opozycji do anabaptystów.

Tutaj należy zauważyć przede wszystkim:

1) że nie mówimy o niemowlętach jakichkolwiek rodziców (nawet niewierzących i pogan), ale tylko o wierzących, chrześcijanach i tych, którzy zawarli przymierze.

2) nie mówimy też o każdym niemowlęciu tak, jakby taka wiara była dana wszystkim bez żadnego wyjątku; bo chociaż chrześcijańska miłość nakazuje nam pielęgnować dobrą nadzieję dotyczącą ich zbawienia, to jednak nie możemy z całą pewnością stwierdzić, że każde z nich należy do wyboru Bożego, ale pozostawić to tajemnej radzie i najwyższej wolności Boga.

Ponieważ przeznaczenie Boże rzeczywiście czyni różnicę między dziećmi

Rzym. 9:11 Gdy dzieci jeszcze się nie urodziły i nie zrobiły nic dobrego ani złego, aby zgodnie z wybraniem trwało postanowienie Boga, nie z uczynków, ale z tego, który powołuje;

A obietnica przymierza została utwierdzona nie w dzieciach cielesnych, lecz w dzieciach obietnicy,

Rzym. 9:8 To znaczy, że nie dzieci ciała są dziećmi Bożymi, lecz dzieci obietnicy są uznane za potomstwo.

Dlatego tutaj rozpatrujemy bezterminowo niemowlęta każdego rodzaju i stanu (które należą do wyboru Bożego, którego ludzki osąd nie może rozróżnić).
.


Przeciw luteranom

III. Przyjmujemy naszą opinię w dwóch założeniach.

Pierwsze jest przeciwne luteranom: „niemowlęta nie mają rzeczywistej wiary”. Powody są następujące:

Primo, nie mają rzeczywistej wiedzy o niczym. Stąd mówi się, że nie znają dobra ani zła, ani nie potrafią rozróżnić między prawą a lewą ręką

5 Mojż. 1:39 Także wasze dzieci, o których mówiliście, że staną się łupem, i wasi synowie, którzy w tym dniu nie odróżniali dobra od zła, oni tam wejdą i im ją oddam, a oni ją wezmą w posiadanie;
.
Izaj. 7:16 Zanim bowiem to dziecko będzie umiało odrzucać zło i wybierać dobro, ziemia, którą się brzydzisz, zostanie opuszczona przez dwóch swoich królów.

Nie należy również podnosić sprzeciwu

a) „wciąż wiedza o wielu rzeczach jest w nas wrodzona”.

  • jedno to mieć zasady i nasiona wiedzy w powszechnych pojęciach wszczepione w nas (co przyznajemy)
    .
  • drugie to mieć rzeczywistą wiedzę (czemu zaprzeczamy),

b) „wiara nie zależy od używania rozumu; wręcz przeciwnie, powinna sprawić, by rozum był jej posłuszny”

2 Kor. 10:5 Obalamy rozumowania i wszelką wyniosłość, która powstaje przeciwko poznaniu Boga, i zniewalamy wszelką myśl do posłuszeństwa Chrystusowi;

  • jedno to, że wiara zależy od używania rozumu jako zasady
    ;
  • drugie to, że wiara zakłada rozum jako swój podmiot.

Pierwsze odrzucamy wraz z Pawłem, który z tego powodu pragnie, aby rozum został zniewolony do posłuszeństwa wierze. Drugiego trzymamy się wraz z nim, który pragnie, aby nasza duchowa cześć była rozsądna (iogikon)

Rzym. 12:1 Proszę więc was, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście składali wasze ciała jako ofiarę żywą, świętą, przyjemną Bogu, to jest wasza rozumna (λογικὴν logiken, logiczna) służba.

Dlatego tam, gdzie nie ma użycia rozumu, nie może być ani użycia, ani ćwiczenia wiary.
.


Akty wiary

IV. Po drugie, niemowlęta nie są zdolne do aktów wiary ani wiedzy, ponieważ intelekt nie istnieje bez działania. Ani nie są zdolne do zgody, która powinna być doprowadzona do znanego przedmiotu; ani do zaufania, które dotyczy szczególnego zastosowania obietnicy łaski.

Dlatego też nie są zdolne do wiary, która składa się z tych trzech aktów. Nie, jest najbardziej absurdalne (asystaton), aby istniał ruch intelektu lub woli bez wiedzy (która jest zawsze dla nich zakładana).
.


Relacja wobec Słowa

V. Po trzecie, nie są zdolne do słuchania i rozważania słowa, z którego poczęta jest wiara:

Rzym. 10:17 Wiara więc jest ze słuchania, a słuchanie – przez słowo Boże.

Nie można też powiedzieć wraz z Brochmannem, że Bóg ustanowił chrzest jako obmycie wodą dla odrodzenia niemowląt w Słowie, tak jak dla dorosłych przeznaczył słuchanie Słowa.

Chociaż chrzest jest zewnętrznym znakiem odradzającej łaski (w obecności której Bóg może ją dać niemowlętom przez Ducha bez słuchania Słowa), to jednak nie można powiedzieć, że dana jest im rzeczywista wiara (która nie może być taka, chyba że faktycznie wywiera wpływ na słuchanie słowa).
.


Małe dzieci

VI. Małe dzieci, o których mowa w Ewangelii Mateusza (o których mówi się, że wierzą w Chrystusa), nie są niemowlętami w wieku niemowlęcym (tenelia delate), ale dziećmi, które już cieszą się pewnym użyciem rozumu.

Mat. 18:6 Kto zaś zgorszy jednego z tych małych, którzy we mnie wierzą, lepiej byłoby dla niego, gdyby zawieszono mu u szyi kamień młyński i utopiono go w morskiej głębinie.

Ponieważ fragment ten odnosi się do tych, którzy mogą być „zgorszeni”, co nie może odnosić się do niemowląt obdarzonych brakiem wiedzy o dobru lub złu.

Nie ma też żadnego dowodu na to, że imię paidion (nadane im) jest fałszywe, ponieważ jest ogólne, oznaczając dzieci w bardziej zaawansowanym wieku, jak również niemowlęta.

Albo w słowie brephous, które mamy w Ewangelii Łukasza

Łuk. 18:15 Przynoszono też do niego niemowlęta (βρέφη  brepse), aby je dotknął. Lecz uczniowie, widząc to, gromili ich.

Ponieważ (pomijając fakt, że nie występuje w Mat 18, gdzie mowa jest o dzieciach wierzących), można je również rozszerzyć na wiek zdolny do nauczania — jak powiedziano o Tymoteuszu, że

2 Tym. 3:15 I ponieważ od dziecka (βρέφους brephous znasz Pisma święte, które cię mogą uczynić mądrym ku zbawieniu przez wiarę, która jest w Chrystusie Jezusie.

Ponownie, Chrystus przez paidia, którzy w niego wierzą, może oznaczać dorosłych, którzy są równi niemowlętom w pokorze, niewinności i skromności.

Mat. 18:3 I powiedział: Zaprawdę powiadam wam: Jeśli się nie nawrócicie i nie staniecie się jak dzieci (παιδία  paidia), nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.

Nie można też wnioskować, że niemowlęta i dzieci są równe w inteligencji duchowej, ponieważ wiek nie wnosi nic do wiary. Chociaż wiek nie wnosi nic do wiary jako przyczyny sprawczej per se, to jednak jest wymagany dla niej jako podmiotu receptywnego (ponieważ rzecz jest przyjmowana na sposób odbiorcy).
.


Niemowlęta upodobane przez Boga

VII. Kiedy Apostoł mówi: Bez wiary nie można podobać się Bogu” (Hebr 11:6), mówi o dorosłych, różnych przykładach, których w tym samym miejscu wspomina i którym jedynie proponowany opis wiary pasuje

Hebr. 11:1 A wiara jest pewnością tego, czego się spodziewamy, i przekonaniem tego, czego nie widzimy.

Teraz inaczej jest z niemowlętami, które podobają się Bogu z powodu zadośćuczynienia Chrystusa udzielonego im i przypisanego przez Boga, aby uzyskać odpuszczenie grzechów, nawet jeśli same tego nie pojmują i nie mogą tego pojąć z powodu wady wieku.
.


Zależność wiary

VIII. Chociaż wiara zależy skutecznie od działania Ducha, może również w pewnym stopniu zależeć od rozumu instrumentalnie i subiektywnie, ponieważ jest on instrumentem, za pomocą którego akt wiary jest wywoływany z umysłu odnowionego przez podmiot, w którym jest przyjmowany.

Stąd też, po usunięciu użycia rozumu, nie może być rzeczywistej wiary.
.


Przykłady

XI. Przykłady Jeremiasza i Jana Chrzciciela rzeczywiście uczą, że niemowlęta są zdolne do Ducha Świętego i że jest On również dany w tym wieku

Jer. 1:5 Zanim ukształtowałem cię w łonie, znałem cię, zanim wyszedłeś z łona, uświęciłem cię i ustanowiłem prorokiem dla narodów.
.
Łuk. 1:44 Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.

Ale nie można wnioskować, że faktycznie wierzyli.

O Jeremiaszu jest rzeczywiście powiedziane, że został uświęcony od łona matki jako prorok Boży, a Jan jest powiedziane, że podskoczył w łonie matki w obecności Chrystusa, ale o żadnym z nich nie jest powiedziane, że faktycznie uwierzył.

Poza tym, nawet gdyby coś takiego zostało im przypisane, konsekwencja nie byłaby słuszna; ponieważ byłoby to wyjątkowe i niezwykłe, z czego nie powinno się wyciągać uniwersalnej reguły.
.


Chwała z ust niemowląt

XII. Jedno to chwalić Boga subiektywnie i formalnie z wiedzy i uczucia;

Drugie to chwalić Go obiektywnie i materialnie.

Mówi się, że niemowlęta chwalą Boga w tym drugim, a nie w pierwszym sensie (ponieważ Bóg, troszcząc się o nie i zachowując je, cudownie objawia swoją chwałę,

Psalm 8:2 Przez usta niemowląt i ssących ugruntowałeś swą potęgę z powodu twoich wrogów, aby poskromić nieprzyjaciela i mściciela.


Przeciw anabaptystom

XIII. Drugie twierdzenie:

„Chociaż niemowlęta nie mają rzeczywistej wiary, nie można im odmówić nasienia lub korzenia wiary, który jest w nich zrodzony od najmłodszych lat i we właściwym czasie wychodzi w czynie (ludzkie pouczenie stosowane z zewnątrz i większa skuteczność Ducha Świętego wewnątrz)”.

To drugie twierdzenie jest sprzeczne z anabaptystami, którzy odmawiają niemowlętom wszelkiej wiary, nie tylko co do aktu, ale także co do nawyku i formy.

Chociaż wiara nawykowa (jako że słowo „nawyk” jest właściwie i ściśle używane do oznaczenia doskonalszego i dopełnionego stanu) nie jest im dobrze przypisana, to jednak słusznie orzeka się ją o nich szeroko jako oznaczającą wiarę potencjalną lub zarodkową.

Teraz przez „ziarno wiary” rozumiemy Ducha Świętego, sprawcę wiary i odrodzenia (jak jest nazywany), co do zasad odrodzenia i świętych skłonności, które już działa w niemowlętach według ich miary w cudowny i dla nas niewypowiedziany sposób.

1 Jana 3:9 Każdy, kto się narodził z Boga, nie popełnia grzechu, bo jego nasienie w nim pozostaje i nie może grzeszyć, gdyż narodził się z Boga.

Następnie w dojrzalszym wieku przechodzą one do aktu (zastosowanie ludzkiej instrukcji i łaski tego samego Ducha promującej jego własne dzieło, przez które to nasienie jest przyzwyczajone do bycia pobudzanym i wyciąganym do czynu).
.