Kardynał Beaton dokonuje antyprotestanckiego zamachu stanu w Szkocji

Data: 1543.12.25

Śmierć króla Jakuba V w 1542 r. i wstąpienie na tron ​​będącej jeszcze niemowlęciem królowej Marii pozwoliły na okres wytchnienia Protestantom w Szkocji. Bez silnego monarchy katolickiego protestantyzm związał się (przynajmniej wielu szlachciców) przyjaźnią z Anglią, która odłączyła się od herezji katolickiej za króla Henryka VIII na początku lat trzydziestych XVI wieku.

W grudniu 1542 r. proklamowano radę regencyjną kardynała Davida Beatona i Jamesa Hamiltona, hrabiego Arran, oraz hrabiów Moray, Argyll i Huntly. Jednak na początku następnego roku Arran uwięził Beatona, przejął władzę dla siebie i napisał do Henryka VIII, obiecując reformę.

W parlamencie w marcu 1543 r. Arran zezwolił na czytanie Biblii w języku ojczystym. Biblie przywożono „wozami”, aby szerzyć protestantyzm wśród tych, którzy potrafili czytać. W tym samym czasie kilku angielsko-szkockich „pewnych lordów” pośredniczyło w traktacie pokojowym między Szkocją a Anglią, znanym jako Traktaty z Greenwich, który miał poślubić młodą królową Marię z następcą Henryka VIII, księciem Edwardem. Zostało to ratyfikowane przez Arrana 25 sierpnia, ale hrabia stracił władzę pod koniec 1543 r. w wyniku kontr-zamachu stanu Beatona. Kardynał Beaton szybko odrzucił traktaty z Greenwich, ale do tego czasu protestantyzm zdołał się umocnić – rząd na krótko zalegalizował protestantyzm.